Günde iki kez Tai Chi Chuan yapan kimse;

 bir çocuğun esnekliğine,

bir demircinin gücüne

bir bilgenin ruhuna

 sahip olur.

Çin Atasözü

Tai Chi Chuan, Çin kökenli bir sistemdir. Kimi kaynaklara göre kökenleri 5000 yıl gerilere tarihlendirilir. Ancak batı dünyası 19.yy.da bu sistemi tanımaya başlamıştır. 

Günümüzde sağlık alanındaki başarılı sonuçlarıyla kendini gösterse de temelde bir savaş sanatıdır ve tüm savaş sanatları gibi felsefi temeller üzerine kuruludur. Tai Chi için pratiğe dökülmüş bilgeliktir diyebiliriz.

Çin halkı tarafından çokça  sahiplenilmiştir. Çin’de gezerken parklarda tai chi yapan insanlarla karşılaşabilirsiniz.Dünyada da uygulamaları yaygınlaşıyor. Tai Chi dünyanın bir çok gelişmiş ülkesinde milyonlarca insan tarafından her sabah fabrikalarda, okullarda açık alanlarda yapılmaktadır.

Tai Chi’nin sağlığa olan faydaları bilimsel olarak kanıtlanınca, batılı ülkelerde yaygın kabul görmüş ve okulları açılmıştır. Uzak doğu’da olduğu gibi, batılı ülkelerin hastanelerinde de çeşitli hastalıkları tedavi amacıyla uygulanmaktadır.

Nasıl Uygulanır?

Tai Chi de yapılan hareketler olabildiğince yavaş, figürler arası geçişler kesintisiz ve akıcıdır.

Hareketler müzik eşliğinde yapılır.

Hareketler nefes egzersizleriyle birlikte ve uyumlu olmalıdır.

Temel prensip rahatlamadır.

Kişi yorulmayacak aksine enerjisi yükselecektir.

Yan etkileri bulunmaması nedeniyle güvenli bir egzersiz yaklaşımıdır.

Yaş sınırı yoktur.

Yavaş, zorlamasız hareketlerdir.

Günde bir kere yapmak 15-20 dakikanızı alır.

Uygun olan her an ve her yerde yapılabilir.(İdeal zaman gün doğumu veya gün batımıdır.)

Özel bir giysi, donanım  veya egzersiz salonu zorunlu değildir.Bir kişi için bir metrekare alanın yetebileceği ölçülerde küçük bir alan yeterlidir.

TAI CHI CHUAN HANGİ ALANLARDA UYGULANABİLİR?

Dikkat ve konsantrasyon arttırmak için genel olarak hareketli meditasyon uygulamalarında

Sağlıkla ilgili tedaviye destek olarak.

Sahne sanatlarında, beden kontrolü ve denge, farkındalık artışı, rahatlama için.

 Grup çalışmalarında , takım olmak, uyumu geliştirmek için.

 Strese karşı  iç güçleri arttırmak için.

 Daha kaliteli bir yaşam oluşturmak için.

Savaş sanatı olarak savunma amaçlı uygulamalarda.

Tai Chi Chuan Felsefi Temelleri

Tai Chi’nin felsefi temelleri tüm Çin kültüründe rastlanabilecek olanın aynısıdır. Tek ve evrensel kaynak Tao’dur ve kendini ikili yin yang olarak ifade eder. Bunlar hayal edebileceğimiz tüm zıtlıkları temsil ederler.

Çin felsefesinde bütün haldeki evren sürekli bir değişim içindedir. Yaratım ve yıkım, hareket ve dinlenme… Tai Chi’deki hareketlerin temeli pratik olarak doğanın tam bir devrini temsil eder. Bir itiş ve bir çekiş, bir yin bir yang. Bunların dengeli yapılması bize evreni anlatır. Bir gece bir gündüz, bir yaz bir kış gibi sürekli değişim halindedir ve birbirlerine dönüşerek dengeyi oluştururlar.

Tai Chi Chuan çalışmanın temel amacı hayatımızdaki zıtlıkları dengelemek ve doğadaki gibi uyumlu hale getirerek akış içinde olmasını sağlamaktır.

 Tai Chi aynı zamanda bir savaş sanatı demiştik. Burada savaş dediğimiz şey; bir fayda, çıkar sağlamak için yapılan güç mücadelesi değil, iç savaştır. Kendi içimizdeki uyumsuzlukları, bencillikleri, hataları, olumsuz yönleri yenmeye ve onu zıttı ile dengelemeye çalışmaktır.

İnsana kendisi ve doğa ile uyumlu olma yolunu öğretir. Günümüz dünyası delice hızla giden bir tren gibi. Her şeyin daha fazla olana doğru gittiği trende bizden hep daha fazlası isteniyor ve biz de daha fazlasını istiyoruz. Trene kabul edilmek için bir çok şeye sahip olmak gerekiyor. Güç, zenginlik, prestij…

Zaman bize yetmiyor zamansızlık bizi sıkıyor. Günde birkaç saat daha, haftada bir serbest gün daha olsun istiyoruz. Dilimizden ‘birkaç gün dinlenme’ isteği düşmüyor. Günlük koşturmaca içinde nefes almayı, yavaşlamayı, dinlenmeyi hep atlıyoruz. Bunun doğal bir sonucu olarak elimizde kalan çözümsüz tekrarlayan fikirlerle dolu bir zihin, stresle yoğurulmuş bir psikoloji, gittikçe azalan hayat enerjimiz ve kaskatı kesilen bir beden oluyor.

Tai Chi Chuan çalışmalarındaki yavaş ve sürekli hareketler doğru nefes alıp vermemize yardım eder. Uygulayan kişiye yavaşlamanın gücünü kanıtlar.

Nasıl ki su akmadığı yerde kirlenmeye başlıyorsa bizim için de bu böyledir. Vücudumuzda stres, yanlış duruş, yanlış beslenmeden dolayı tıkanıklıklar oluşur. Tai Chi’deki akışkan hareketlerin yaptığı şey enerji kanallarımızdaki tıkanıklık ve düzensizlikleri yoluna koymak ve dengeye getirmektir.

Tai Chi ile güç kazanmak kadar esneklik kazanmak da önemlidir. Bir hikayede geçtiği gibi fırtına kocaman ağaçları devirirken cılız olsa da sazlıklara zarar veremez. Çünkü sazlık fırtınayı kabul eder, rüzgarla birlikte sallanır,  esneyebilir. Böylece hayatta kalır. Hayatta karşılaştığımız fırtınalarda da bunu unutmamak gerekir. Ancak burada da bir dengeye ihtiyaç vardır. Sadece güç ; insanı sert ve kolay kırılır yapar. Sadece esneklik ise aşırı bir yumuşaklığa sebep olur. Bu nedenle ikisi birbirine paralel gelişmelidir.

Günümüzde herhangi bir  şeye konsantre olabilmek birçok kişiye zor geliyor. Tek bir konuya 5 dakikadan fazla dayanamayıp farketmeden başka bir konuya geçiyor, kitap sayfalarını hızlıca atlayarak sonuca ulaşmaya çalışıyor, internette bir şeyler okurken bile sürekli yeni sekmeler açıyor, televizyonda bir programdan bir programa atlıyoruz. Bir süre sonra bu bizim hayat tarzımız haline dönüşüyor.  Hatta patolojik bir hal bile alabiliyor.Uzak doğuda zihin maymun ile simgelenir. Maymunların sürekli daldan dala atlaması gibi zihnimizde yerinde duramayıp bir konudan başka bir konuya atlar. Konsantrasyon merkezde kalmaktır ve bu bizi daha istikrarlı hale getirir, bilgilerimizi güçlendirir, kendimize olan güvenimizi arttırır.

Dağınık olan zihnimizi toparlayabilmek için ekstra bir çaba harcamamız gerekiyor. Tai Chi uygulamasında bedenimizi yapmaya zorladığımız hareketlerle, zihnimizi tek bir noktaya odaklamaya çalışırız. Bu da biz farkında olmasak bile zihnimizi eğitir.

Tai Chi’de Genel Kazanımlar

Rahatlama ve Yumuşaklık

Yavaşlık

Doğallık

Duyarlılık

Ölçülülük

Akıcılık

Devamlılık

Dikkat

Uyum

Tai Chi’yi yaşama sanatı haline getiren şey fiziksel, enerjetik ve zihinsel planda başlayan bu kazanımların zamanla kişinin hayatına nüfuz etmeye başlamasıdır.

Tai Chi ve Chi Yaşam Enerjisi

Çinlilerin Chi, Japonların Ki, Hintlilerin prana dedikleri evrensel yaşam enerjisi doğumla insan bedeninde var olan, gözle görülmeyen, ancak yaşam için gerekli olan bir enerjidir.

Chi enerjisi vücudumuzda meridyen denilen kanallarda dolaşır.

Akupunktur noktalarının da üzerinde bulunduğu bu kanallarda yanlış duruş, yanlış beslenme ve stresten kaynaklanan bazı blokajlar oluşur. Bu blokajlar, Chi yaşam enerjisinin vücut içerisindeki akışına engel olduğundan, uzun vadede sağlıkta bozulmalar meydana gelir.

Tai Chi’nin amacı, blokajları çözmek, sağlıklı akışı sağlamaktır.

Tai Chi ve Sağlık

Tai Chi bütünsel bir eğitim sistemidir. Yani insanı fiziksel, psikolojik, zihinsel ve ruhsal olarak tüm boyutlarıyla kapsar. Düzenli yapıldığında koruyucu hekimlik rolünü üstlenir.

Modern tedavi yöntemlerinden belki de en önemli farkı vücudun sınırlı bir kısmı üzerinde etki kurmaz. Bütünseldir ve biz herhangi bir hastalığımız için yapmaya başlamış olsak bile yaptıkça bütün bedenimizdeki farklılığı çok kısa zaman içinde fark edebiliriz.

Günümüzde tai chinin  sağlık üzerindeki faydaları akademi araştırmacılarının önem verdiği bir alan haline gelmiştir. Harvard Tıp Fakültesine göre en iyi 5 sağlık egzersizinden biridir.

Parkinson

Tai chinin temel kazanımlarından olan denge,esneklik ve kas gücü sayesinde özellikle parkinson hastalığına olumlu etkileri yapılan meta analizlerle kanıtlanmıştır.

Çalışmalar tai chi eğitiminin diskineziyi (kasların istemsiz hareketleri) azalttığını göstermektedir. Klinik olarak, bu değişiklikler ayaklarda pedal hareketi, omuz oynatmalar, dil ve çene hareketleri olarak görülür. Bu istemsiz hareketleri ortadan kaldırarak hastanın yaşam kalitesinde belirgin bir artış olduğunu vurgulamaktadır.

Benzer şekilde, tai chi grubundaki katılımcılarda yürüyüş hızında belirgin bir artış, adım uzunluğunda da önemli artışlarla gözlenmiştir. Yürüyüş özelliklerinde meydana gelen bu gelişmeler, tai chinin parkinson hastalığına bağlı bradikinetik hareketleri iyileştiren etkinliğini desteklemektedir.

Düşmeler parkinson hastalığı olan hastalarda sık görülen ve bazen yaşamı tehdit edici bir olaydır. Bilgimize göre, hiçbir klinik çalışma egzersizin bu popülasyondaki düşmeleri azaltmadaki etkinliğini göstermemiştir. Bu nedenle, çalışmalar, tai chi’nin parkinson hastalığında düşme insidansını etkili bir şekilde azaltabileceğini göstererek davranışa dayalı tedavi literatürüne katkıda bulunmaktadır.

2553 katılımcıyla yapılan bir çalışmada yaşlı erişkinlerde, özellikle kognitif fonksiyonlarında bozulma olmayan bireylerde bilişsel işlevi geliştirme potansiyeli olduğunu göstermektedir.

Aerobik Kapasite

Egzersiz tolerans testi ile ölçülebilen maksimum oksijen tüketiminin (VO2max)  artması, kardiyorespiratuvar kapasitenin arttırılması için reçetelenecek bir egzersiz programında en önemli belirleyicidir. Bir yıl süresince Tai Chi yapan kadın ve erkeklerdeki VO2max değerlerinin, sırasıyla %21,3 ve %16,1 oranında arttığı gösterilmiştir.

Kardiyovasküler Hastalıklar

 Tai Chi, düşük-orta yoğunlukta bir egzersiz metodu olması, aerobik kapasiteyi arttırması, yavaş ve kontrollü hareketleri içermesi nedeniyle, kardiyak rehabilitasyon yaklaşımları arasında yer almaktadır.

Fibromiyalji

Randomize kontrollü çalışmalar  tai chi’nin fibromiyaljili hastalar için faydalı bir terapi olduğunu göstermektedir. Çalışmalarda dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de hiçbir advers etkinin bildirilmemiş olmasıdır.

Kas Gücü, Denge ,Esneklik

Haftada 3 kez tai chi çalıştırılan 60’lı ve 70’li yaşlarındaki yaşlılar üzerinde yapılan 12 haftalık bir araştırmada, sadece 6 hafta sonra kas gücünde, dengede, esneklik ve dayanıklılıkta, istatiksel olarak önemli ölçüde artış gözlemlenmiştir. Söz konusu bulgular, 12 haftalık deney süresinde daha da artmıştır.

Depresyon

Amerikan Geriatrik Psikiyatri Dergisi’nde yayınlanan, majör depresyonu olan 60 yaş ve üzeri 112 yetişkinin katıldığı bir çalışmada essitalaprom tedavisine ek olarak tai chi uygulayan hastalarda depresyonda anlamlı bir azalma görüldüğü kaydedilmiştir.

 Lavretsky, “Depresyon, daha fazla hastalık, sakatlık, ölüm oranı ve artan bakım masrafları gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.Bu çalışma, toplumda yaygın olarak bulunan tai chi gibi bir zihin-beden egzersizinin eklenmesinin,mevcut hastalıkları veya bilişsel bozukluğu da olan yaşlı erişkinlerde depresyon tedavisinin sonuçlarını iyileştirebileceğini göstermektedir.’’ demiştir.

 “Tai Chi Anksiyete ve Depresyonu Rahatlatabilir” başlıklı bir Prevention Magazine raporu tai chi’nin faydalarının, sadece egzersizin ötesine uzandığını gösteriyor. Egzersiz, meditasyon ve nefes alıp verme kombinasyonu, kaygı ve depresyonu hafifletmeye yardımcı olabilir.

Tip-2 Diyabet

12 haftalık bir tai chi egzersiz programının  Th1 reaksiyonundaki bir artışla birlikte HbA1c seviyelerini azalttığını , tip 2 diyabetli hastaların hem metabolizmasında hem de bağışıklığında daha iyi bir iyileşme sağladığını ortaya koyan çalışmalar olsa da araştırmacılar bu konuda daha yüksek kalitede randomize kontrollü çalışmalar yapılması gerektiğini söylemişlerdir.

Menapoz – Kemik Mineral Yoğunluğu

Natural Standard and the Faculty of Harvard Medical School raporuyla Tai Chi’yi düzenli olarak uygulamanın sadece endişe ve depresyonu azaltmakla kalmayacağını, aynı zamanda menopozdan sonra kemik mineral yoğunluğunu arttırabileceği belirtildi.

 Depresif kadınlarda bulunan stres hormonlarının, kadınların çok ileri yaşlarda gerçekleşebilecek kemik kaybının erken yaşlarda yaşanmasına  neden olduğu bildirilmiştir.Bu açıdan stres kontrolü daha çok önem kazanmaktadır.

KAYNAKÇA:

https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/5-of-the-best-exercises-you-can-ever-do

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30884180

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30871517

https://www.google.com/search?q=google+translate&rlz=1C1SQJL_trTR820TR820&oq=google+translate&aqs=chrome..69i57j69i60j0l4.3554j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8

http://www.ftrdergisi.com/uploads/sayilar/288/buyuk/S36-S42.pdf

https://dspace.lboro.ac.uk/dspace-jspui/bitstream/2134/6865/1/Thesis-2010-Zhang.pdf

https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/5-of-the-best-exercises-you-can-ever-do

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6409066/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30871517

https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1107911#t=abstract

http://newsroom.ucla.edu/releases/tai-chi-beats-back-depression-199019

gtag('config', 'AW-802439404');